Պոլիկիստոզ

Պոլիկիստոզային ձվարանների համախտանիշը (PCOS) բնորոշվում է հորմոնալ խանգարումներով, որոնք կարող են ազդել կանանց վերարտադրողական առողջության վրա։ Այս հիվանդությունը հաճախ հանդիպում է պտղաբեր տարիքի կանանց մոտ և առաջացնում է մի շարք խնդիրներ՝ սկսած մենստրուալ ցիկլի խանգարումներից մինչև դժվարություն հղիանալու հետ կապված։

Պատճառները
Պոլիկիստոզային ձվարանների համախտանիշի հիմնական պատճառները լիովին հասկանալի չեն, սակայն կան մի քանի գործոններ, որոնք կարող են նպաստել հիվանդության զարգացմանը.

• Հորմոնալ անհավասարակշռություն: Բարձրանում է տղամարդկանց հորմոնների (անդրոգեններ) մակարդակը, ինչը կարող է խանգարել ձվաբջջի ճիշտ արտադրմանը։
• Ինսուլին ռեզիստենտություն: Շատ դեպքերում PCOS ունեցող կանանց մոտ բարձր է ինսուլինի մակարդակը։ Սա կարող է ազդել ձվարանների գործունեության վրա։
• Ժառանգականություն: Եթե ընտանիքում կանայք ունեն այս հիվանդությունը, մեծ է հավանականությունը, որ այն կարող է փոխանցվել գեներով։

Ախտանիշները 
Պոլիկիստոզային ձվարանների համախտանիշի ամենատարածված ախտանիշներն են՝

• Անկանոն դաշտանային ցիկլ: Կանայք կարող են ունենալ անկանոն կամ բացակայող դաշտաններ։
• Չափազանց մազակալում (հիրսուտիզմ): Սա կապված է բարձր անդրոգենների մակարդակի հետ, ինչը առաջացնում է մազերի աճ դեմքի, կրծքի կամ մեջքի հատվածներում։
• Ակնե և յուղոտ մաշկ: Կլինում են դեմքի և մարմնի վրա բորբոքված կորյակներ, որոնց հիմքում ընկած է հորմոնալ անհավասարակշռությունը։
• Քաշի ավելացում: PCOS ունեցող կանայք հաճախ ունենում են ավելորդ քաշ, որը դժվար է վերահսկել։

Հնարավոր բարդություններ 
PCOS-ը կարող է բերել մի շարք բարդությունների, եթե այն ժամանակին չի ախտորոշվում և բուժվում։

• Անպտղություն: Ձվաբջջի հասունացման և դուրս գալու խանգարումների պատճառով կանայք հաճախ դժվարանում են հղիանալ։
• Մեծանալով էնդոմետրիումի քաղցկեղի ռիսկը: Անկանոն դաշտանային ցիկլը կարող է առաջացնել էնդոմետրիումի հաստացում, ինչը մեծացնում է քաղցկեղի վտանգը։
• Մետաբոլիկ խնդիրներ: Ինսուլինի մակարդակի բարձրացումն առաջացնում է շաքարախտի զարգացման վտանգ, ինչպես նաև սիրտ-անոթային հիվանդությունների առաջացում։

Բուժում 
PCOS-ի բուժումը կախված է ախտանիշների և կնոջ վերարտադրողական նպատակներից։ Հիմնական մոտեցումներն են՝

• Դեղամիջոցներ: Հորմոնալ հավասարակշռությունը կարգավորելու համար օգտագործվում են հորմոնալ դեղամիջոցներ, ներառյալ հակաբեղմնավորիչներ, անդրոգենների ազդեցությունը նվազեցնող դեղեր, ինչպես նաև ինսուլինի մակարդակը կարգավորող դեղամիջոցներ։
• Դիետա և ֆիզիկական ակտիվություն: Քաշի կորստի միջոցով հնարավոր է բարելավել հորմոնալ բալանսը և նվազեցնել ինսուլինի դիմադրությունը։
• Բեղմնավորման բուժում: Եթե կինն ունի բեղմնավորման խնդիրներ, ապա հնարավոր է դիմել ֆերտիլիզացիայի բուժմանը։