Անհամատեղելիություն HLA համակարգով

HLA-ն (human leukocyte antigen- մարդու լեյկոցիտային հակամարմին) հյուսվածքային համատեղելիության հակամարմինների խումբ է, մարդկանց հյուսվածքահամատեղելիության գլխավոր համալիրը: Յուրաքանչյուր մարդ օժտված է HLA հակամարմինների անհատական հավաքածուներով։ Հաճախ պատահում է այնպես, որ այս համակարգում անհամատեղելիություն է առաջանում կնոջ և տղամարդու միջև: Դա կարող է դառնալ անպտղության պատճառ, հղիության ժամանակ բերել վիժման կամ հանգեցնել մանկաբարձական տարբեր բարդությունների:
Ախտորոշում
Ախտորոշման նպատակով վերցվում է զույգի (կնոջ և ամուսնու) երակային արյունը և համապատասխան մեթոդներով ստուգվում:
Սովորաբար HLA-ն ստուգվում է կնոջ արյան մեջ մինչև հղիությունը, և եթե ամուսնական զույգը HLA համակարգով անհամատեղելի է, նշանակում է, որ կարիք կա համապատասխան բուժման: Իհարկե, կարող են լինել դեպքեր, երբ կինն ունենա HLA հակամարմիններ` նույնիսկ լինելով անտեղյակ դրանց առկայության մասին, և հղիությունն ընթանա առանց բարդությունների՝ ունենալով հաջող ավարտ:
Բուժում
Բուժման հիմնական մեթոդներից լայն կիրառում է գտել պլազմաֆերեզը: Այն մի գործընթաց է, որի միջոցով նվազեցվում է արյան համակարգում HLA հակամարմինների քանակը: Պլազմաֆերեզ սովորաբար կատարվում է 2-4 անգամ, երբեմն՝ ավելի:
Որպես բուժման մեթոդ` կիրառվում է նաև լիմֆոցիտոթերապիան և մաշկի փոխպատվաստումը (մաշկային լոսկուտ): Դա արվում է այն դեպքում, երբ կինն անցել է օրինակ պլազմաֆերեզի կուրս, հղիացել և հղիության ընթացքում՝ հակամարմինների ստուգելու ժամանակ, հայտնաբերվել է վերջիններիս տոկոսի բարձր մակարդակ: Այդ դեպքում վերցվում է ամուսնու մաշկից մի փոքր հատված և տեղադրվում կնոջ մաշկի տակ: Դա արվում է բարդություններից խուսափելու, հղիության բնականոն ընթացքը պահպանելու և հղիության հաջող ավարտ ունենալու համար: Ինչ վերաբերում է այն հղի կանանց, ովքեր մինչև հղիությունն ստացել են պլազմաֆերեզի կուրս և հղիացել, խորհուրդ է տրվում ստուգել HLA-ն 10-14 շաբաթական հղիության ժամանակ, երկրորդ անգամ` մոտ 20 շաբաթականում: Կրկնակի և եռակի ստուգումների անհրաժեշտությունը որոշվում է տվյալ կնոջ հիվանդության պատմության, մանկաբարձական անամնեզի հիման վրա, ինչպես նաև ներկա հղիության ընթացքով: Մաշկի փոխպատվաստումն ավելի նպատակահարմար է անել, երբ հղիությունը 16-20 շաբաթական է: