Հոդատապ (պոդագրա)

Հոդատապ (պոդագրա)

Հոդատապը հիվանդություն է, որը կապված է սպիտակուցների (պուրինների) նյութափոխանակության խախտման և արյան մեջ միզաթթվային մակարդակի աճի հետ, ինչը հանգեցնում է ավելցուկի՝ նրա հյուսվածքներում: Հիմնական թիրախները հոդերն ու երիկամներն են, բայց այլ հյուսվածքներ նույնպես կարող են ախտահարվել: Հոդատապը հայտնի էր դեռևս հին հույներին. այն երբեմնի նկարագրված «հնագույն» մարդկային հիվանդություններից մեկն է: Հոդատապի կլինիկական դրսևորումները պայմանավորված են հյուսվածքների մեջ միզաթթվի բյուրեղների կուտակմամբ, որոնք ձևավորվում են կենդանական սպիտակուցներով հարուստ դիետայի արդյունքում:

Ամենից հաճախ ախտահարվում են հոդերը. սկզբում՝ ոտնաթաթի հիմքի նախագարշապար-մատնոսկրայինը, այնուհետև՝ կոճայինը, ծնկայինը և այլն, բայց կարող է առաջանալ նաև միզաքարային հիվանդություն, երբ երիկամներում միզաթթվային բյուրեղներից ձևավորվում են քարեր՝ առանց հոդերը ախտահարելու։ Բյուրեղների կուտակումը կարող է երկար ժամանակ լինել անախտանիշ և այնուհետ դրսևորել սուր հոդացավով, այտուցվածությամբ, կարմրությամբ, սակայն պատահում է նաև, որ հոդացավն առաջանում է հիվանդության հենց սկզբում։ Հոդատապը չբուժելու դեպքում դրա առաջընթացը կարող է հանգեցնել հոդերի ախտահարման: Եթե երիկամներում քարեր ձևավորվեն, ապա ժամանակի ընթացքում դրանց չափսերը կմեծանան՝ առաջացնելով միզաքարային հիվանդությանը բնորոշ ախտանիշներ։

Հոդատապի սուր նոպայի զարգացման հիմնական գործոնը կենդանական սպիտակուցներով հարուստ սննդի օգտագործումն է, օրինակ` կարմիր միս (տավարի միս, խոզի միս), ենթամթերք (թոք, սիրտ և այլն), երշիկեղեն, պահածոյացված սնունդ։ Բացի դրանից, հոդատապի նոպան կարող է սկսվել հետևյալ պատճառներով.

• ալկոհոլի օգտագործում (հատկապես գարեջուր),

• կծու սննդի օգտագործում,

• ֆրուկտոզայով քաղցրացրած գազավորված ըմպելիքների օգտագործում,

• մեծ քանակությամբ շաքար պարունակող սննդի օգտագործում,

• հեղուկի քանակի սպառման նվազեցում,

• որոշակի դեղերի օգտագործում,

• քաշի ավելացում,

• սթրեսային իրավիճակների առկայություն և այլն:

 Արյան մեջ միզաթթվի մակարդակի բարձրացումը հոդատապի զարգացման հիմնական գործոնն է և կլինիկական մարկերը, սակայն երբեմն պատահում է, որ արյան մեջ միզաթթվի մակարդակի բարձրացման հետ մեկտեղ չեն առաջանում հոդատապ և միզաքարային հիվանդություն։ Սակայն պատահում է նաև հակառակ իրավիճակը, երբ արյան մեջ միզաթթվի մակարդակը լինում է նորմալ կամ թեթևակի բարձր, բայց առաջանում է հոդատապ։ Տվյալ դեպքում՝ ախտորոշման համար անհրաժեշտ է ախտահարված հոդը պունկցիայի ենթարկել։ Առհասարակ, հոդի պունկցիան և այնտեղ միզաթթվային բյուրեղիկների հայտնաբերումը համարվում են հոդատապի ախտորոշման ոսկե ստանդարտ։

Հոդատապի բուժման համար գործածվում են երկու հիմնական սկզբունքներ.

• Սուր նոպայի բուժում,

• Հոդատապի սուր նոպաների կանխարգելում և միզաթթվի ավելորդ կուտակման նվազեցում՝ հոդատապային արթրիտի և հյուսվածքներում բյուրեղիկների կուտակման կանխարգելման համար։

Սուր նոպայի բուժման համար օգտագործվում են ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային դեղեր, կորտիկոստերոիդներ, կոլխիցին և այլ դեղամիջոցներ:

Հոդատապի երկարատև բուժման (երբ առկա չեն նոպաներ, քանի որ դրանց ժամանակ շատ դեղամիջոցներ հակացուցված են) նպատակն է նվազեցնել միզաթթվի մակարդակը: Դրա համար կիրառվում են՝ ալոպուրինոլ, ֆեբուկսոստատ և այլ միջոցներ:

Հոդատապի բուժման ոչ դեղորայքային մեթոդն է՝

• մսամթերքի, հատկապես՝ կարմիր մսի, ենթամթերքի, կծու և աղի սննդի սպառման նվազեցումը,

 • ալկոհոլից և գազավորված, ֆրուկտոզայով քաղցրացրած ըմպելիքներից հրաժարումը,

•հեղուկի շատ սպառումը,

• ավելորդ քաշի և ճարպակալման դեմ պայքարը:

Աղբյուրը
 
 Բաժանորդագրվեք նաև մեր․ Տելեգրամյան ալիքին , Ֆեսբուքյան էջին, Ինստագրամյան էջին , Յութուբյան ալիքին