Ամենորեա (դաշտանի բացակայություն)
Ամենորեան դաշտանի բացակայությունն է 6 ամիս և ավել տևողությամբ: Այն ինքնուրույն հիվանդություն չէ, այլ ախտանիշ` ոչ միայն վերարտադրողական համակարգի տարբեր մակարդակների ախտահարումների, այլև զանազան նյարդաներզատական բնույթի ախտահարումների, բարորակ և չարորակ նորագոյացությունների ժամանակ:
Ռիսկի գործոնները
Ամենորեա կարող է առաջանալ, եթե կա՝
- ֆիզիկական ծանրաբեռնվածություն,
- սննդակարգի խախտումներ (շատակերություն, քաղց),
- գերհույզեր և այլն:
Տարբերում են առաջնային և երկրորդային ամենորեա: Առաջնային ամենորեան այն է, երբ ի սկզբանե երբևէ դաշտան չի դիտվել: Երկրորդային ամենորեան դաշտանի բացակայությունն է 6 ամիս և ավել տևողությամբ` ի սկզբանե կանոնավոր կամ անկանոն դաշտաններից հետո: Առաջնային ամենորեան կարող է զուգորդվել երկրորդային սեռական նշանների զարգացման խանգարումներով կամ դրսևորվել դրանցից անկախ: Երկրորդային ամենորեան զարգանում է երկրորդային սեռական նշանների բնականոն զարգացմանը զուգահեռ:
Ախտորոշումը
Ամենորեայի մասին են վկայում՝
- առաջին դաշտանի (մենարխե) բացակայությունը 16 և ավել տարիքում,
- սեռական հասունացման նշանների (կաթնագեղձեր, սեռական մազածածկ) բացակայությունը 14 և ավել բարձր տարիքում,
- առաջին դաշտանի (մենարխե) բացակայությունը 3 տարի և ավել` երկրորդային սեռական նշանների ի հայտ գալուց և զարգանալուց հետո,
- հասակի և մարմնի զանգվածի ցուցանիշների տարիքային (կամ կենսաբանական և օրացույցային տարիքի) անհամապատասխանությունը:
Բուժման նպատակը
Բուժումն ուղղված է դաշտանի վերականգնմանը, հորմոնային խանգարումների կարգավորմանը, վերարտադրողական համակարգի զարգացման անատոմիական շեղումների շտկմանը և հետագա վերականգնմանը: