Ուրեապլազմոզ

Ուրեապլազմոզ

Ուրեապլազման որոշակի վերապահումներով կարելի է դասել սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակների շարքում: Բանն այն է, որ հարուցիչը ուրեապլազմա ուրեալիտիկումն է (Ureaplasma urealyticum)` միկոպլազմաների դասից, որն իսկապես կարող է բնակվել սեռական ուղիներում և փոխանցվել սեռական հարաբերության ժամանակ: Այնուամենայնիվ ուրեապլազմաների դերը, ինչպես և այլ միկոպլազմաներինը՝ բացառությամբ միկոպլազմա գենիտալիումի (М.Genitalium), բորբոքային հակազդումների առաջացման հարցում անորոշ է, ինչի հետևանքով այդ հարուցիչը մի շարք տեսաբաններ դասում են պայմանական-ախտածինների շարքում, մյուսներն էլ այն համարում են ախտածին:

Ուրեապլազմաները չափսերով մարդկանց օրգանիզմում հայտնաբերվող ամենափոքր մանրէներից են, իսկ կենսագործունեության տեսակով համարվում են ներբջջային մակաբույծ: Ուրեապլազմաներն ապրում են սեռական օրգանների և միզուղիների լորձաթաղանթում: Առանձնացվում է երկու տեսակ՝ ուրեապլազմա պարվում և ուրեապլազմա ուրեալիտիկում:

Ուրեապլազմոզը հարուցվում է միկրոօրգանիզմների միջոցով, որոնք չափսերով նման են խոշոր վիրուսներին և ո՛չ ԴՆԹ ունեն, ո՛չ էլ բջջաթաղանթ: Վարակումը սովորաբար կատարվում է սեռական ճանապարհով, սակայն հնարավոր է նաև ներարգանդային վարակում հիվանդ մորից, ինչպես նաև մանրէները կարող են ծննդաբերության ժամանակ ներթափանցել երեխայի սեռական ուղիներ և պահպանվել այնտեղ ամբողջ կյանքի ընթացքում՝ լինելով պասիվ վիճակում:

Ուրեապլազմաները կարող են հանգեցնել միզասեռական համակարգի տարբեր հատվածների՝ միզապարկի, միզուկի, շագանակագեղձի, ամորձիների բորբոքմանը, կանանց դեպքում՝ հեշտոցի, արգանդի և նրա հավելումների բորբոքմանը: Բացի այդ, հետազոտությունների արդյունքում պարզ է դարձել, որ ուրեապլազմաները կարող են ամրանալ սերմնաբջիջներին և խաթարել նրանց շարժողական ակտիվությունը, իսկ որոշ դեպքերում նաև ոչնչացնել դրանք: Վերջիվերջո մանրէները կարող են հոդերի բորբոքում առաջացնել, հատկապես ռևմատոիդ արթրիտի ժամանակ:

Ուրեապլազմոզը կարող է զարգանալ ինչպես սուր, այնպես էլ քրոնիկ ձևով: Ներկայում ուրեապլազմոզի խնդրի լուծման հարցում մի շարք օբյեկտիվ դժվարություններ կան՝

  • ուրեապլազմոզն իսկապես հիվանդություն է, որը հակված է քրոնիկական ընթացքի,
  • ուրեապլազմոզի ախտորոշման ժամանակ հաճախ են հանդիպում կեղծ դրական արդյունքներ, որոնք հանգեցնում են գերախտորոշման 
  • քրոնիկական ուրեապլազմոզը համակողմանի բուժում է պահանջում,
  • ուրեապլազման պայմանական ախտածին միկրոօրգանիզմ է (որոշ կանանց համար այն հեշտոցի բնականոն միջավայրն է):

Ախտանշանները

Ուրեապլազմոզով վարակման վայրկյանից մինչև առաջին նախանշանների ի հայտ գալը սովորաբար տևում է 4 օրից մինչև մեկ ամիս: Թաքնված շրջանը, սակայն, կարող է տևել և ավելի երկար՝ երբեմն մի քանի ամիս: Թաքնված շրջանում իսկ մարդն արդեն ուրեապլազմոզի վարակակիր է և կարող է վարակի աղբյուր դառնալ իր սեռական զուգընկերների համար:

Թաքնված շրջանից հետո՝ վարակումից մոտ մեկ ամիս անց, սկսում են արտահայտվել առաջին նախանշանները: Հարկ է նշել, որ հաճախ ուրեապլազմոզի ախտանշանները բացակայում են կամ էլ աննշան են լինում, և հիվանդը երբեմն ուշադրություն չի դարձնում դրանց վրա: Ուրեապլազմոզի անախտանշան զարգացումը բնորոշ է կանանց, ովքեր կարող են տարիներ շարունակ ապրել վարակված՝ չիմանալով այդ մասին: Ավելին, ինչպես միկոպլազմոզի դեպքում, ուրեապլազմոզը որևէ կոնկրետ նախանշան չի արտահայտում և նրա ախտանշանները լիովին համընկնում են միզասեռական համակարգի այլ բորբոքային վարակների ախտանշաններին:

Ախտանշանները տղամարդկանց դեպքում

  • Ոչ գոնոկոկային միզուկաբորբ (ուրետրիտ),
  • սուբյեկտիվ ախտանշանների հաճախակի բացակայություն (ցավ միզարձակման ժամանակ),
  • միզուղիներից եկող մուգ արտադրություն, հատկապես մեզը երկարատև պահելուց հետո (առավոտյան),
  • հակում դեպի կրկնվելը. միզուկից եկող արտադրությունն ինքնաբերաբար մեկ անհետանում է որոշ ժամանակով, ապա կրկին հայտնվում,
  • օրխոէպիդիմիտ՝ ամորձիների հավելումների բորբոքում:

Ախտանշանները կանանց դեպքում

  • ցերվիցիտ,
  • ցավոտ միզարձակում,
  • հեշտոցային արտադրություն,
  • ցավ որովայնի ստորին հատվածում,
  • էնդոմետրիտի, միոմետրիտի, սալպինգոօֆորիտի առաջացում:

Ուրեապլազման և հղիությունը

Ուրեապլազմոզն այն վարակներից է, որի հայտնաբերման համար կինը պետք է հետազոտվի, եթե հղիություն է նախատեսում: Դա պետք է անել երկու պատճառով: Առաջին, ուրեապլազմայի անգամ աննշան քանակն առողջ կնոջ միզասեռական համակարգում հղիության ընթացքում կարող է ակտիվանալ և հանգեցնել ուրեապլազմոզի: Երկրորդ, ուրեապլազմոզի բուժումը հղիության ընթացքում, հատկապս վաղ շրջանում, երբ այն ամենավտանգավորն է պտղի համար և կարող է վիժման պատճառ դառնալ, չի կարելի անցկացնել, քանի որ հակաբիոտիկների ազդեցությունը պտղի վրա հղիության առաջին շաբաթների ընթացքում կարող է վտանգավոր լինել: Ըստ այդմ հղիություն նախատեսելիս իր և իր երեխայի առողջությամբ մտահոգված կնոջ խնդիրը պետք է լինի ուրեապլազմաներն օրգանիզմից ճիշտ ժամանակին վերացնելը:

Ինչ վերաբերում է երեխային, ապա նշենք, որ հազվադեպ է վարակում լինում հղիության ընթացքում, քանի որ պտուղը հուսալիորեն պաշտպանված է ընկերքով, որը կանխում է ուրեապլազմայի ներթափանցումը: Հաճախ, սակայն, վարակումը տեղի է ունենում վարակված ծննդուղիներով անցնելիս՝ ծննդաբերության ժամանակ: Այսպիսի դեպքերում ուրեապլազմաներն ի հատ են գալիս նորածնի սեռական օրգաններում (ավելի հաճախ աղջիկների) կամ էլ քթըմպանում (անկախ սեռից):

Եթե հղիության ընթացքում կինն այնուամենայնիվ հիվանդացել է ուրեապլազմոզով, ապա պետք է որքան հնարավոր է շուտ դիմել իր հղիությունը վարող բժշկին: Ծննդաբերության ընթացքում երեխայի վարակումից խուսափելու և վաղաժամ ծննդաբերությունը կանխելու նպատակով հղիության 2-րդ եռամսյակից սկսած նշանակվում է հակաբիոտիկներով բուժում: Նշանակվում է նաև դիմադրողական համակարգն ամրապնդող դեղորայք, որպեսզի նվազագույնի հասցվի երկրորդային վարակների առաջացման հավանականությունը:

Ժամանակակից բժշկությունը հաջողությամբ է լուծում հղիության ընթացքում ուրեապլազմոզի բուժման հարցը, և այն ցուցում չէ հղիության արհեստական ընդհատման համար:

Ուրեապլազմոզի հայտնաբերմանն ուղված հետազոտությունները

Ուրեապլազմոզի ախտորոշումը երբեմն դժվարանում է մի քանի պատճառներով: Առաջին հերթին ուրեապլազմաները կարող են բնականոն կենսաբանական միջավայր ստեղծել լիովին առողջ մարդու միզասեռական ուղիներում և կարող են ախտաբանական պրոցեսներ հարուցել միայն որոշակի հանգամանքներում: Այդ պատճառով էլ միզասեռական համակարգում ուրեապլազմաների առկայությունը դեռևս չի վկայում ուրեապլազմոզի մասին: Ուրեապլազմոզի ախտորոշման հարցում ամենակարևորը ոչ թե դրա առկայությունն է սեռական ուղիներում, այլ այն, թե ինչ քանակությամբ է և որքան է տարածված միզասեռական համակարգի առանձին հատվածներում:

Միայն այն դեպքում բժիշկն իրավունք ունի ախտորոշել ուրեապլազմոզ և խոսել բուժման անհրաժեշտության մասին, երբ ուրեապլազմաների մեծ քանակություն է հայտնաբերվել, և հիվանդն ունի բոլոր ախտանշանները: Ուրեապլազմոզի ախտորոշման համար բժիշկն օգտագործում է ախտորոշման մի քանի միջոցներ: Ընդհանուր քսուքի արդյունքներով հնարավոր է միայն ենթադրել ուրեապլազմաների առկայությունը: Հարուցչի հայտնաբերման նպատակով հետազոտման առավել ճշգրիտ միջոցներ են կիրառում՝ ՊՇՌ և մանրէաբանական ցանքս: Բավականին հաճախ (դեպքերի մինչև 70-80%) միաժամանակ հայտնաբերվում է և՛ ուրեապլազմաներ, և՛ միկոպլազմաներ, և՛անաէրոբ միկրոֆլորաներ (գարդներելա, մոբիլունկուս):

Ուրեապլամայի ախտորոշման մեթոդները

Ցանքսային հետազոտություններ ընտրված միջավայրերում: Այս հետազոտությունը թույլ է տալիս 3 օրվա ընթացքում հայտնաբերել հարուցիչը և ուրեապլազմաներն առանձնացնել այլ միկոպլազմաներից: Մեթոդը թույլ է տալիս որոշել առանձնացված հարուցիչների զգայունակությունը տարատեսակ հակաբիոտիկների նկատմամբ, ինչը խիստ կարոր է: Մեթոդի սպեցիֆիկությունը 100% է: Այն օգտագործվում է միկոպլազմա հոմինիս և ուրեապլազմա ուրեալիտիկումի միաժամանակյա հայտնաբերման նպատակով:

Հարուցչի ԴՆԹ-ի հայտնաբերում ՊՇՌ մեթոդով: Հետազոտությունը թույլ է տալիս մի քանի օրվա ընթացքում հայտնաբերել հարուցիչը միզասեռական համակարգում և որոշել, թե որ տեսակին է պատկանում:

Սերոլոգիական թեստեր: Թույլեն տալիս հայտնաբերել հակածինների և արյան մեջ դրանց հակամարմինների առկայությունը: Կարող է օգտակար լինել հիվանդության կրկնվող ընթացի դեպքում, ինչպես նաև բարդությունների և անպտղության զարգացման ժամանակ:

Իմունաֆերմենտային հետազոտման մեթոդ: Թույլ է տալիս պարզել ուրեապլազմաների նկատմամբ հակամարմինների առկայությունը:

Ուրեապլազմաների բուժումը

Ուրապլազմաները համակաողմանի բուժում են պահանջում՝ կախված բորբոքման տեղակայումից: Ընդհանուր առմամբ կիրառվում են՝

  • հակամանրէային միջոցներ, որոնք ուղղված են վարակի ոչնչացմանը,
  • իմունամոդուլյատորներ, որոնք ակտիվացնում են օրգանիզմի պաշտպանական ուժերը,
  • դեղորայք, որոնք նվազեցնում են հակաբիոտիկների ընդունումից առաջացող կողմնակի երևույթների վտանգը:

Ուրեապլազմաները կայուն են բետալակտամնային հակաբիոտիկների նկատմամբ (պենիցիլիններ և ցեֆալասպարիններ), որովհետև նրանք չունեն բջջապատ և սուլֆանիլամիդների նկատմամբ, քանի որ այդ միկրոօրգանիզմները թթու չեն արտադրում: Ուրեապլազմայի բուժման ընթացքում կարող են արդյունք ցույց տալ այն հակամանրէային ագենտները, որոնք ազդեցություն են ունենում ԴՆԹ-ից սպիտակուցի սինթեզման վրա, այսինքն նրանք օժտված են մանրէազերծ ազդեցությամբ:

Մարդու վերարտադրողական ֆունկցիայի վրա ուրեապլազմաների ազդեցությունը դեռևս լիովին ուսումնասիրված չէ: Մինչդեռ կանանց անպտղությունը կարող է բացատրվել նաև ուրեապլազմաներով վարակված սեռական օրգանների բորբոքմամբ: Տղամարդկանց անպտղությունը կարող է բացատրվել բորբոքային պրոցեսներով և սպերմատոգենեզի վրա ուրեապլազմաների ունեցած ազդեցությամբ: Ուրեապլազմաների տեղակայումը սերմնաբջիջների մակերևույթին կարող է խաթարել նրանց շարժունակությունը, մորֆոլոգիան և քրոմոսոմային ապարատը:

views 71391
Ինչ անել, եթե դաշտանը ուշանում է, իսկ հղիություն չկա

Վերարտադրողական շրջան

Ինչ անել, եթե դաշտանը ուշանում է, իսկ հղիություն չկա

Վահանաձև գեղձի հիվանդությունների ազդեցությունը կանանց վերարտադրողական համակարգի վրա

Հիվանդություններ/միջամտություններ

Վահանաձև գեղձի հիվանդությունների ազդեցությունը կանանց վերարտադրողական համակարգի վրա

Ինչո՞ւ է լայնանում հեշտոցամուտքը

Կանանց

Ինչո՞ւ է լայնանում հեշտոցամուտքը

Հղիության ռիսկերը մեծ տարիքում

Կանանց

Հղիության ռիսկերը մեծ տարիքում